مدرسه علمیه حضرت قاسم بن الحسن(ع) تهران

23 دی ، سالروز اولین بمباران شيميايي عراق عليه ايران:

استفاده از سلاح هاي شيميايي نخستين بار در جنگ جهاني اول زماني كه آلمانها در اكتبر 1914 در نوشاپل گلوله هاي حاوي گاز اشك آور را به سوي فرانسوي ها پرتاب كردند، آغاز شد. با وجود پراكندگي سربازان و محدود بودن گلوله ها، اين تاكتيك چندان كارساز نبود و حتي فرانسوي ها متوجه كاربرد آن نشدند. با اين حال آلمانها دست از تلاش برنداشته و گاز كلر را نيز اولين بار در 22 آوريل 1915 در شهر يپرس بلژيك عليه سربازان مستعمراتي فرانسه و پياده نظام كانادايي كه هيچ ماسكي براي حفاظت از خود نداشتند به كار بردند.
به طور كلي در جنگ جهاني اول حدود 125 هزار تن عوامل سمي مشتمل بر 45 نوع عامل شيميايي مختلف به كار رفت كه در بين آنها 18 عامل كشنده و 27 عامل تحريك كننده بود.
علي رغم اينكه كنوانسيون 1907 لاهه قرارداد منع كاربرد سلاح شيميايي را تصويب كرد و به امضاي اكثر كشورهاي اروپايي رسيد، اما برخلاف اين قرارداد اين سلاح مخوف در مقياس گسترده اي طي جنگ جهاني اول و دوم به كار گرفته شد و همين دو جنگ كافي بود تا بشر را از آن چه با دست خود ساخته به هراس آورد و جهان را تا سال ها پاي ميز مذاكره بنشاند. ژنو پايتخت سياسي اروپا ميزبان نشست كشورهاي جهان شد تا بر سر استفاده از اين مواد شيميايي تصميم بگيرند و نتيجه آن در سال 1925 به «پروتكل ژنو» مشهور شد.

كشورهاي جهان در اين پروتكل، منع به كار گيري عوامل سمي و خفه كننده در جنگ ها را به امضا رساندند و در مقابل قانون شكنان هم قسم شدند.

عراق جزو كشورهاي امضا كننده این پروتكل بود.اما از سلاح هاي شيميايي در طول 8 سال جنگ تحميلي عليه ايران استفاده كرد. زيرا پس از شكست هاي متعدد در مناطق مختلف جبهه جنگ ، به استفاده از اين سلاح عليه افراد نظامي و غير نظامي روي آورد و در اين مدت با استفاده از انواع مهمات شيميايي از قبيل بمب، گلوله هاي توپ و خمپاره، كه حاوي گازهاي سمي و كشنده اي همچون گازهاي خردل، سيانور و عوامل خفه كننده بودند، به نقض آشكار تعهد قرارداد كنوانسيون هاي بين المللي پرداخت.

در طي اين مدت بيش از 252 مورد حمله شيميايي (عراق) عليه ايران صورت گرفت كه در سازمان ملل متحد ثبت شده است و با سكوت مجامع بين‌المللي و قدرتهاي بزرگ روبرو شد و شكايات جمهوري اسلامي ايران به جايي نرسيد.

نخستين حمله‌ شيميايي عراق عليه ايران در تاريخ 23/10/1359 در منطقه‌ بين هلاله و ني خزر واقع در 50 كيلومتري غرب ايلام بود.

در اوايل سال 1366 عراق در جبهه مركزي سومار از اين جنگ افزار بسيار زياد استفاده كرد. پس از عمليات والفجر 8، نيروهاي عراقي به قدري از مواد سمي شيميايي استفاده كردند كه در بيمارستان هاي عقبه ايران جاي خالي وجود نداشت.

اما دو جنايت جنگي كه در هفتم تير سال 1366، برابر با 28 ژوئن 1987در سردشت و حلبچه اتفاق افتاد فاجعه آميز ترين حمله شيميايي بود به گونه اي كه در زمان حمله به سردشت؛ مردم پس از بمباران از پناهگاه ها خارج و به منظور كمك به همنوعان خود به سوي منطقه بمباران شده شتافتند، آنان ابتدا خرسند شدند كه كشته و زخمي نداشتند اما بعد از مدتي بوي سير مانده تمام فضاي شهر را فرا گرفت. پرندگان از بالاي درختان بر روي زمين سقوط كردند و به دنبال آن مردم به روي زمين افتادند و زن و مرد، كودك و نوجوان يكي پس از ديگري قرباني اين جنايت شدند.

جمهوري اسلامي ايران، اين تهاجم را غير انساني اعلام كرد و شهر سردشت را نخستين شهر قرباني جنگ افزارهاي شيميايي در جهان بعد از بمباران هسته اي هيروشيما و ناكازاكي ناميد.

اما جنون صدام باعث شد مردم عراق نيز در امان نباشند، اين اولين بار بود كه بشر به چشم خود مي ديد دولتي ملت خود را اين چنين قتل عام كند، بمباران شيميايي حلبچه در واقع مهر تاييد بر ديكتاتوريهاي او زد.

اما پس از پایان جنگ عراق عليه ايران و به ويژه پس از اشغال كويت از سوي ارتش عراق، اسناد و مدارك بسياري درباره تامين كنندگان اصلي عناصر و تجهيزات شيميايي عراق افشا شد.

اعتراف دولتمردان عراقي در سال 81 يعني 11 سال بعد از اينكه توسط سازمان ملل به عنوان مسوول و آغازگر جنگ شناخته شد موجب گرديد كه ساير كشور‌ها نيز به استفاده از سلاحهاي شيميايي ارتش عراق عليه ايران اعتراف كنند.

در اين زمان بود كه دولت آمريكا در كنفرانس خلع سلاح سازمان ملل متحد، عراق را متهم كرد كه در جنگ با ايران از سلاحهاي شيميايي استفاده كرده است و ديگر كشورهاي اروپايي نيز عراق را محكوم كردند.

نكته جالب اين بود كه وزير خارجه وقت عراق ، سرزنش دولتمردان اروپايي را اشك تمساح خواند و گفت: “خودشان به ما سلاح شيميايي داده‌اند"!

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی - ایرنا