حکمت نماز شب
رسول خدا(ص) در خطبهای پس از سفارشی اکید به نماز و اثر مداومت آن در پاک شدن از گناهان، فرمود:
“ای مردم هیچ بندهای نیست جز آنکه ریسمانی چند بر [اعضای] او گره خورده، پس چون ثلثی از شب گذشت فرشتهای نزد وی میآید و میگوید: برخیز خدا را یاد کن که صبح نزدیک شده است. اگر حرکت کرده برخیزد و خدا را یاد کند یک گره از گرههای او باز میشود و اگر به پا خیزد و وضو بگیرد و به نماز بایستد همه گرهها گشوه میشود تا اینکه با چشمی شاد و روشن وارد صبح شود". معلوم میشود گرههای روز را نماز شب باز میکند.
امام حسن عسکری (علیهالسلام) میفرماید: “إن الوصول إلی الله سفر لا یُدرک إلا بامتطاء اللیل، من لم یحسن أن یمنع لم یحسن أن یعطی” سیر الی الله و وصول به خدای سبحان سفری است که مرکوب راهوار آن، شب زندهداری است، برای کسی که مشتاق لقای حق است بهترین وسیله، شب زندهداری است.
همین بیان را به شکل دیگری امام صادق (علیهالسلام) از امیرالمؤمنین (سلامالله علیه) نقل فرموده که: “نبّهْ بالتفکر قلْبک، وجافِ عن النوم جَنْبک، واتق الله ربّک” با تفکر دلت را بیدار و آگاه کن و شب هنگام برای نماز شب برخیز و از خدای خویش بهراس. تفکر، دل را بیدار میکند چون گاهی خواب بر دل عارض میشود و انسان چیزی را درک نمیکند.
علی (علیهالسلام) میفرماید: به خدا پناه میبریم از این که عقل بیارمد “نعوذ بالله من سبات العقل".
حکمت عبادات
آیت الله جوادی آملی