خود را بشناس
مىگويند در هزاران سال پيش در يكى از مناطق يونان، معبدى بود كه به «معبد دلف» معروف بود. بر سر آن معبد سنگى در برابر ديدگان نهاده بودند كه روى آن سنگ با خط درشت زيبا نوشته بود: «خود را بشناس».
اى خسته درون تو نهالى است كز هستى آن ترا كمالى است
اى سايهنشين هر درختى بنشين به كنار خويش لختى
و به فرموده حضرت على عليه السلام: اتَزْعَمُ انَّكَ جِرْمٌ صَغْيِرٌ وَفيْكَ انْطَوىَ الْعالَمُ الْاكْبَر وَانْتَ الْكِتابُ الْمُبِيْنُ الَّذِى بِاحْرُفِهِ يَظْهَرُ الْمضْمَرُ (1) «گمان بردهاى كه موجود ناچيز هستى، نه اين گمان غلط است، تو كسى هستى كه عالم بزرگ و جهان آفرينش در تو خلاصه شده، تو آن كتاب آشكارى هستى كه به آراسته شدن به حقايق تمام استعدادها و هنرهايت شكوفا مىگردد».
خودشناس، در راه آراستن خويش به حسنات و زدودن رذايل از صفحه الهى نفس است. اگر انسان خود را نشناسد، از كجا خواهد دانست در دنياى عقل و روحش چه مىگذرد و چه خطوط آلوده در تاريكى، بر صفحه جهان و ورق نفس، نقش بسته است؟
قال على عليه السلام:
افْضَلُ الْعَقْلِ مَعْرِفَةُ الْانْسانِ نَفْسَهُ فَمَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ عَقَلَ وَمَنْ جَهِلَها ضَلَّ .(2)
«برترين خرد، خودشناسى انسان است؛ پس هر كس خود را شناخت خردمند و هر كس خود را نشناخت گمراه شد».
1- ديوان اميرمؤمنان على عليه السلام: 175. شرح الاسماء الحسنى: 1/ 12.
2- میزان الحکمه / ج7/ص162/ح12330
منبع: http://www.erfan.ir
