عید سعید فطر از منظر مقام معظم رهبری
فطر ، عید جهان اسلام
… روز عيد فطر از جمله‌ى مناسبتهايى است كه امّت اسلامى مى‌تواند از آن منتفع شود و خوشبختانه در اسلام از اين مناسبتها بسيار است. اين روز براى همه‌ى مسلمانان جهان عيد است؛ روزى است كه مسلمانان بعد از يك ماه روزه‌دارى و عبادت و توجّه و تذّكر، با دلهايى كه براى جلب رحمت و نورانيّت الهى آماده شده است، با اقامه‌ى نماز و اجتماعات گوناگون، گرد هم جمع مى‌شوند و اين براى دنياى اسلام يك فرصت است. همه‌ى اعياد و مناسبتهاى اسلامى بايد اين خاصيت را براى ما داشته باشد كه دلهاى ما مسلمانان را به هم نزديك كند. امروز مسلمانان بيش از هميشه احتياج دارند به اين‌كه دلهايشان را به هم نزديك كنند(1)
فطر هدیه ای از جانب دوست
…عيد فطر، يكى از عظيمترين مناسبتهاى اسلامى است. دنياى اسلام، روز عيد فطر را به معناى حقيقى عيد مى‌داند و عيد مى‌گيرد؛ و اين چيزى است كه اسلام براى امّت اسلامى خواسته است: «جعله اللَّه لكم عيدا و جعلكم له اهلا»؛ خداى متعال امروز را براى امّت اسلامى عيد قرار داد و آنها را شايسته‌ى اين عيد دانست. آنچه مهم است، بخش دوم قضيه است. ما بايد از اين هديه‌ى الهى استفاده كنيم؛ هم استفاده‌ى شخصى، به معناى راه دادن نور معرفت و توبه و انابه به دلهاى خودمان، كه اگر از عالم معرفت و محبّت الهى دريچه‌اى بر روى دلهاى خودمان باز و اندرون خود را نورانى كنيم، بسيارى از تاريكيها و گرفتاريهاى دنياى بيرون هم حل خواهد شد؛ چون دل انسانهاست كه سرچشمه‌ى خوبيها و بديهاست - در اعمال و رفتار و مناسبات اجتماعى و بين‌المللى آنها - و هم استفاده‌ى عمومى بكنيم. …(2)
… امروز عيد فطر است؛ روز عيدى گرفتن از خداى متعال است؛ روزى است كه در قنوت نماز عيد فطر ميليونها دلِ متذكّر و خاشع از خداوند متعال درخواست كردند همان خيراتى را كه به برترين بندگانش داده است، به آنها هم بدهد و از شرورى كه برترين و بزرگترين انسانهاى تاريخ را از آن دور نگه داشته است، آنها را هم دور بدارد. آن خيرات، در درجه‌ى اوّل، عروج به مقام توجّه به خدا، عبوديّت خدا، آشنا بودن و مرتبط بودن با خدا و الهام گرفتن از حضرت حق در همه‌ى گفتارها و كردارها و آنات زندگى است، و بدترين شرور، شرك به خدا، خضوع در مقابل قدرتهاى غيرالهى و ضدّ الهى و بنده و برده‌ى ديگران بودن است. اميدواريم خداوند به فضل و رحمتِ خود دعاى ميليونها مسلمان را كه از دل بر زبان جارى كردند، مستجاب كند و مسلمانان را به وادى امن عبوديّت و مقام بنده‌ى صالح و شايسته‌ى خود وارد كند. …(3)
فطر عیدی برای مغفرت شدگان
… در روايتى است از سُويد بن غَفَله - كه از دوستان اميرالمؤمنين است و درباره‌ى او اين‌طور گفته‌اند كه «من كان من اولياء اميرالمؤمنين»؛ از نزديكان اميرالمؤمنين بوده است - كه مى‌گويد روز عيد فطر در خانه‌ى اميرالمؤمنين بر او وارد شدم. «فاذا عنده فاثور اى خوان»؛ در مقابل او سفره‌يى گسترده شده بود و حضرت مشغول غذا خوردن بودند. «و صحفة فيها خطيفة و ملبنة»؛ غذاى بسيار متواضعانه‌يى در مقابل حضرت گذاشته شده بود. «خطيفة» غذايى است كه در حداقل امكان براى كسى تهيه مى‌شود؛ مثلاً مقدارى شير و مقدارى آرد مخلوط مى‌كردند؛ غذاى كاملاً فقيرانه. «فقلت يا اميرالمؤمنين يوم عيد و خطيفة؟»؛
عرض كردم يا اميرالمؤمنين! شما روز عيد چنين غذاى كم‌اهميت و كم‌ارزشى مى‌خوريد؟ معمول اين است كه در روزهاى عيد، مردم بهترين غذاهاى خود را مى‌خورند؛ شما به اين غذا اكتفا كرديد؟ «فقال: انّما هذا عيد من غفر له»؛ فرمود امروز، روز عيد است؛ اما براى كسانى كه مورد مغفرت الهى قرار گرفته باشند. يعنى عيد بودنِ امروز به خوردن غذاهاى رنگين و دل‌خوش كردن به شادى‌هاى كودكانه نيست؛ اين عيد واقعى است براى كسانى كه بتوانند و توانسته باشند مغفرت الهى را براى خودشان تحصيل كنند. در يك جمله‌ى ديگر اميرالمؤمنين فرمود: «انّما هو عيد لمن قبل اللَّه صيامه و شكر قيامه»؛ عيد فطر، عيد است براى كسى كه خدا روزه‌ى او را مورد قبول قرار دهد و نماز و عبادت او را مورد شكر و سپاس خود قرار دهد. «و كلّ يوم لا يعصى اللَّه فيه فهو يوم عيد»؛ آن روزى كه من و شما اين توفيق را پيدا كنيم كه هيچ معصيتى از ما سر نزند، روز عيد و شادمانى است. …(4)
منابع:
1) بيانات مقام معظم رهبری در ديدار كارگزاران نظام جمهورى اسلامى ايران 15/9/1381
2) بيانات مقام معظم رهبری در ديدار با كارگزاران نظام جمهورى اسلامى 25/09/1380
3) بيانات مقام معظم رهبری در خطبه‌هاى نماز عيد سعيد فطر 05/09/1382
4) بيانات مقام معظم رهبری در خطبه‌هاى نماز عيد سعيد فطر 13/08/1384