مدرسه علمیه حضرت قاسم بن الحسن(ع) تهران

چکیده:

انسان، برترین مخلوق خداوند می­باشد و تمام زمینه های رشد و کمال در وجود او قرار داده شده تا به مقام خلیفه الهی برسد و این هدف جز با تربیت دینی و اخلاقی که انسان را از بعد حیوانی دور
می­کند و به بعد والای انسانی می رساند، ممکن نیست. حضرت علی (علیه السلام) در این زمینه رهنمودهای گرانسنگی دارند که در این پژوهش به برخی از آنها اشاره می­شود. تربیت دارای یک نظام منسجم و ویژه است که این نظام از بخش­های مهمی مانند اصول تربیتی (قوانین حاکم بر تربیت)، مبانی تربیتی (گزاره­هایی که بیانگر تمامی موقعیت­ها و امکانات انسانی است)، روش های تربیتی (شیوه و راه رسیدن به تربیت) ، اهداف تربیتی (اغراض مربی و متربی در فرآیند تربیت) و آسیب شناسی تربیتی (شناختن عیوب و نقص های تربیت) تشکیل شده است. تربیت اخلاقی در اسلام، ویژگی­های مهمی چون ابتنای بر مفروضات متافیزیکی، تقدم بنیان­های ثابت بر تربیت اخلاقی در اسلام، اقتدار گرا و الگو محور بودن دارد. بسیاری از گزاره­های تربیتی در نهج­البلاغه در مقام تبیین اصول، مبانی، روش­ها، اهداف و آسیب­های تربیت اخلاقی است. برخی از مهم ترین مبانی تربیتی، ترجیح فرایض بر نوافل و ترجیح عدل بر جود و نیز از مهم­ترین اصول تربیتی، تأثیر وضعیت محیطی و اجتماعی و عدالت ورزی است. همچنین از مهم­ترین روش­های تربیتی می­توان به روش حکمت و روش موعظه اشاره کرد و نیز مهم­ترین اهداف تربیتی قرب الهی و شکوفایی عقل و از مهم­ترین آسیب­ها در امر تربیت اخلاقی، تردید در آموزه­ها و اعتقادات دینی و سستی در انجام تکالیف دینی می­باشد. حاصل آنکه تربیت اخلاقی از دیدگاه امام علی (علیه السلام) دارای مبانی، اصول، اهداف، روشها وآسیب شناسی ویژه ای است. داده­های اولیه پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای جمع آوری شده و با استفاده از روش توصیفی به طور عمده و روش تحلیلی در مواردی تدوین شده است.

واژگان کلیدی : تربیت اخلاقی، مبانی تربیتی، اصول تربیتی، روش های تربیتی، اهداف تربیتی، آسیب شناسی تربیتی و امام علی(علیه السلام).

پژوهشگر: سارا سادات حسینی

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.