اهمیت ، جایگاه و نقش دانشجو در نگاه امام
دانشگاهها و دانشسراها از جمله مهمترین و حساس ترین مراکزی هستند که نقش عمده در استقلال و یا وابستگی کشور دارند ، چرا که اکثر مدیران جامعه از بین فارغ التحصیلان دانشگاهها و مراکز تعلیم و تربیت انتخاب می شوند ، از اینروی این مراکز همواره مورد تهاجم و یورش فرهنگ سلطه در جهان بوده است تا از این طریق با پرورش مهره ها و دست نشانده های خود آینده را رقم بزنند.
بدین جهت امام خمینی برای دانشگاه بعنوان جایگاه تعلیم و تربیت نقش و اعتبار کم نظیری جهت تربیت متخصصان متعهد قائل بود و چون سلطه چندین ساله استعمار و ایادی آن را بر دانشگاههای کشور نظاره کرده لذا نتیجه سوء آن را مکرراٌ گوشزد نموده است چرا که استعمار از طریق سلطه بر مراکز تعلیم و تربیت و نظام آموزشی کشور با حمایت تحصیلکرده های وابسته به غارت سرمایه های مادی و معنوی می پرداخت و موجب اسارت ملی می گردید.
نظام آموزشی کشور همواره مورد توجه امام خمینی بوده است و به دانشگاهیان بویژه دانشجویان جهت مقابله با توطئه ها و دسیسه های داخلی و خارجی هشدار داده است ، تاکیدات فراوانی بر حاکمیت و نفوذ فرهنگ اسلامی در دانشگاهها دارد و نسبت به تربیت انسان الهی ، خود باوری و خوداتکایی علمی و فرهنگی جهت تحقق استقلال موکداٌ توصیه های جدی نموده است که در این راستا به مناسبت 16 آذر روز دانشجو ( روز مقاومت و ایستادگی دانشجویان در برابر استعمار غرب و استبداد و دیکتاتوری ) گزیده ای از مطالب امام تقدیم دانشگاهیان بویژه دانشجویان محترم می شود .
امام خمینی از دانشجویان به عنوان جوانان روشنفکر ، جوانان ارزنده اسلام ، دانشجویان عزیز ، دانشجویان مسلمان و مبارز ، دانشجویان انقلاب ، فرزندان ایران ، قوه متفکره ملت و … نام می برد و برای دانشجو ارزش و اهمیت خاصی قائل است ، معظم له در خصوص مقام و منزلت دانشجو حدیثی از امام صادق ( ع ) در کتاب ولایت فقیه صفحه 96 به این شرح نقل می کند : خداوند برای کسی که در پی دانش راه بپیماید ، راهی به سوی بهشت می گشاید ، و فرشتگان برای ابراز خشنودی خویش ( با خدا ) بال و پرشان را بر دانشجو فرو می گسترند و برای دانشجو هر که در آسمان است و هر که در کره زمین ، حتی ماهی در دریا ، طلب آمرزش می کند و برتری دانشمند بر عابد مثل برتری ماه شب چهارده بر سایر ستارگان است و براستی دانشمندان میراث بر پیامبرانند .
امام خمینی در طول نهضت انقلاب اسلامی و بعد از آن به عنوان رهبر نظام جمهوری اسلامی نکات مهمی را در باره دانشجویان مطرح کرده اند که به برخی موارد اشاره می شود و این موارد بیانگر اهمیت ، جایگاه و نقش دانشجو است .
1- فاش کردن خیانتها و جنایتهای استعمار گران و پیروان بی فرهنگ آنها
2- احتراز از اختلاف کلمه و تفرقه و هواهای نفسانی
3- آگاه کردن ملتها
4- شناسایی اسلام
5- آموزش تعالیم مقدسه قرآن
6- نشر و تبلیغ و معرفی اسلام
7- تاکید بر روابط دوستانه طلاب علوم دینی و دانشجویان
8- هوشیاری نسبت به مسائل روز
9- تایید فتح لانه جاسوسی بعنوان عملی انسانی و پاک
10- پیروی از راه انبیا
11- هوشیاری در قبال مسائل دانشگاه
12- مقابله با منحرفین
13- مخالفت با استبداد و استعمار
14- به اهتزاز درآوردن پرچم اسلام
15- روی آوردن به مکتب مترقی اسلام
16- تحصیل علم با کمال جدیت
17- التزام به احکام اسلام
18- برخورد و مقابله با استادان منحرف
19- تزکیه نفس
20- خنثی کردن توطئه های عناصر فاسد
21- خودیابی و خودباوری
22- مطالعه بر روی مبانی اسلام
23- کوشش در جهت اعتلای کشور
24- دخالت در امور سیاسی
25- قیام شجاعانه در مقابل انحرافات
امید است دانشجویان محترم که به تعبیر امام مقدرات آینده جامعه به دست آنان است با آشنایی هر چه بیشتر با افکار و اندیشه های مترقی بنیانگذار جمهوری اسلامی آنچنان که شایسته و بایسته است به وظیفه و مسئولیت خود در قبال کشور و ملت عمل کنند چرا که امام معتقد است نجات دانشگاه از انحراف نجات ملت و کشور است.
با توجه به اهمیت سخنان و لزوم بازخوانی افکار و اندیشه های امام در پایان به چند مطلب از معظم له اشاره می گردد.
مبارزه با عوامل عقب ماندگی
شما جوانان تحصیلکرده ، مردان آتیه و فردا و رجال و شخصیت های آینده اجتماعید، باید بهوش و بیدار باشید و با تمامی عوامل عقب افتادگی و تفرق و ذلت ملتهای خود مبارزه کنید. ( صحیفه امام ، جلد 2 ، صفحه 177 )
کلید سعادت مملکت
دانشجوها ذخایراین ملت هستند ، مقدرات مملکت ما در آینده به دست دانشجویان امروز است … شئونات مختلفه کشور در دست دانشجویان است که آتیه کشور را آنها باید اداره بکنند … سعادت یک مملکت کلیدش به دست معلم است و به دست دانشجو … بنابراین هر مملکتی در عالم ، هر کشوری در عالم موجودیتش بسته است به دست دانشجو و معلم …( همان ،جلد 7،صفحه 254 )
قوه متفکره ملت
دانشگاهی ، دانشجو ،چه دانشجوی قدیمی ، چه دانشجوی جدید ،همه مسائل توی دست اینها باید حل بشود. اینها قوه متفکره یک ملت هستند.( همان ، جلد 8،صفحه 141 )
قیام شجاعانه در مقابل انحرافات
وصیت اینجانب به جوانان عزیز دانشسراها و دبیرستانها و دانشگاه ها آن است که خودشان شجاعانه در مقابل انحرافات قیام نمایند تا استقلال و آزادی خود و کشور و ملت خودشان مصون باشد.( همان ، ج21، ص 431 )
دخالت در سرنوشت خود
دانشگاهیان بدانند این را که همانطوری که یک مجتهد در سرنوشت خودش باید دخالت کند ، یک دانشجوی جوان هم باید در سرنوشت خودش دخالت کند ، فرق ما بین دانشگاهی و دانشجو و مثلاٌ مدرسه ای و اینها نیست ، همه شان با هم هستند. ( همان، ج 18 ، ص 368)
کوشش برای رهایی مغزها از وابستگی
سلام بر دانشجویان و استادانی که در سالهای طولانی اختناق با محرومیتها و شکنجه های روحی و جسمی مواجه و با شجاعت و شهامت در مقابل استبدادها و قلدریها ایستاده و تسلیم قدرتهای شیطانی نشده اند … و سلام به همه قشرهای دانشجو، از اطفال دبستانی و جوانان دبیرستانی و دانشمندان و استادان و دانشجویان دانشگاهی سراسر کشور که مکانهای علمی و مقدس خود را به صورت دژهایی مستحکم و سنگرهای شکست ناپذیر درآورده و از استقلال و آزادی میهن عزیز خود دفاع نموده و … لازم می دانم نکاتی چند را با شما عزیزان در میان گذارم …
1- بزرگترین وابستگی ملت های مستضعف به ابرقدرتها و مستکبرین ، وابستگی فکری و درونی است که سایر وابستگی ها از آن سرچشمه می گیرد … شما استادان و فرهنگیان و دانشجویان دانشگاهها و دانشسراها … باید کوشش کنید و مغزها را از این وابستگی فکری شستشو دهید . و با این خدمت بزرگ و ارزنده ، ملت و کشور خود را نجات دهید.
2- در آغاز باز شدن دانشگاهها و … اشخاصی یا گروههایی بخواهند با اسمهایی و تبلیغاتی فریبنده در کار دانشگاهها اخلال کنند و … عزیزان دانشگاهی و محصلین سایر مدارس با بی اعتنایی و سردی با آنان مواجه شوند ، و توطئه آنان را خنثی نمایند.و…
3- آنچه کراراٌ تذکر داده ام ، و رمز پیروزی است ،اتحاد گروههای دانشجویی و تشکیل یک گروه اسلامی – ملی است در مقابل منحرفان که کوشش دارند تفرقه بیفکنند. …
4- باید کوشش در راه علم و به دست آوردن تخصص در رشته های مختلفه اساس فعالیت دانشجویان عزیز باشد که نیازمندیهای میهن به دست خود آنها بر آورده و کشور ما با کوشش شما خود کفا شود…
5- اسلام دین مستند به برهان و متکی به منطق است و از آزادی بیان و قلم نمی هراسد ، و از طرح مکتبهای دیگر ،که انحراف آنها در محیط خود آن مکتبها ثابت و در پیش دانشمندان خودشان شکست خورده هستند، باکی ندارد شما دانشجویان محترم!نباید با پیروان مکتبهای دیگر با خشونت و شدت ، رفتار و درگیری و هیاهو راه بیندازید.( همان ،(ج 10 ص 78 تا 81 )
درست عمل کردن
ما همه و شما دانشجوهای محترم و این دانشجویان ، خواهران ما ، همه کوشا باشیم به اینکه آنطوری که باید و آنطوری که لازم است در جمهوری اسلامی ما عمل کنیم. همچو نباشد که فقط لفظ باشد که ما جمهوری اسلامی هستیم ، لکن نه دانشگاههایمان و نه دانشسراهایمان و نه … هیچ کدام آن معنایی که باید در اسلام باشد ، در آنها نباشد.(همان ،ج 9 ، ص 1 )
منبع: http://www.jamaran.ir