مدرسه علمیه حضرت قاسم بن الحسن(ع) تهران

·       تلاوت آيات قرآن، در صورتي كه انسان معناي آنها را نفهمد، چه اثر و فايده‏اي دارد؟اگر اهميّت و فضيلتِ تلاوت قرآن كريم براي ما روشن شود و بدانيم كه تلاوت قرآن، تكلم و سخن گفتن خدا با انسان است، با طهارت باطن و اُنس با قرآن، لذت تلاوت آن را مي‏ چشيم و هيچ‏گاه حاضر نمي‏ شويم كه بين خود و قرآن فاصله بيندازيم و هرگز از فيض عظيم آن محروم نمي‏ شويم. خداي سبحان پيامبر اكرم‏ صلي الله عليه و آله و سلم را تحت ولايت مستقيم خود معرفي كرده است: ﴿اِنّ وَليّي اللّه الّذي نزّل الكتاب و هو يتولّي الصّالحين) اين كريمه بيان كننده چند مطلب است: . خدا ولي پيامبر اكرم‏ صلي الله عليه و آله و سلم است: ﴿اِن وليّي اللّه﴾. 2. همان خدايي ولي رسول اللّه‏ صلي الله عليه و آله و سلم است كه قرآن را نازل فرموده است: ﴿الّذي نزّل الكتاب﴾. 3. خداوند متولّي صالحان است: ﴿و هو يتولّي الصالحين﴾.با توجه به اين سه نكته، درمي‏يابيم كه صالح شدن موجب تولّي خدا بر انسان است. تا انسان صالح نشود، تحت ولايت اللّه نخواهد بود و خدا هم تولي او را نخواهد پذيرفت. بهترين راه صلاح نيز اُنس با قرآن است. عبارت «ولي رسول اللّه‏ صلي الله عليه و آله و سلم خدايي است كه قرآن را نازل كرده»

،تعليق حكم بر وصف، و مشعر به عليّت است؛ يعني اگر كسي به قرآن عمل كند، صالح مي‏شود و اگر خداوند بخواهد، ولي كسي بشود، از راه قرآن كريم ولايت و تدبير او را بر عهده مي‏گيرد، از اين‏رو مي‏ فرمايد: ﴿فاقرءوا ما تيسّر من القرءان) آن مقدار كه براي شما ميسّر است، قرآن تلاوت كنيد و با اين كتاب الهي مأنوس باشيد؛ حتّي اگر معناي بعضي آيات و سوره‏ ها براي شما روشن نيست، باز هم قرآن بخوانيد و با آن اُنس بگيريد، چون قرآن كلام آدمي نيست تا اگر كسي معنايش را نداند، خواندنش بي‏ ثمر باشد، بلكه نوري الهي است كه خواندنش عبادت است؛ گرچه به معنايش آگاهي نداشته باشيد. . بهترين راه قرائت و فهم قرآن كريم چيست؟ بهترين راه ادراك و فهم قرآن كريم اين است كه انسان همراه با تلاوت آيات و سوره‏ هاي قرآن، معاني آنها را از ذهن و نظر بگذراند و با هر آيه، در درون و نهاد خود گفت‏وگو كند؛ يعني در آيه عذاب از خداوند مغفرت و در آيه رحمت از او گذشت بخواهد؛ بشير و نذير بودن خداوند را در آيات مشاهده، و از هر مطلب قرآني، نكته‏ علمي ويژه آن را برداشت كند. هنگام تلاوت قرآن، همان‏طور كه كلمات از راه گوش به سمع انسان مي‏رسد، معناي آن نيز بايد به دل و جان آدمي نفوذ كند. اگر دل بسته باشد، معنا در آن نفوذ نمي‏كند. قرآن كريم در اين باره مي‏فرمايد: ﴿اَفلا يتدبّرون القرءانَ اَم علي قلوبٍ اَقفالُها) آيا در قرآن تدبّر نمي‏كنند، يا بر دلها قفلهايي نهاده شده است؟ در آيه ديگر نيز مي‏فرمايد: ﴿كلاّ بل ران علي قلوبهم ما كانوا يكسبون) بر قلبهاي آنها، با آنچه كسب كرده‏اند، زنگار نشسته است. گناه، غفلت و علائق دنيايي دل را مي‏بندد و در نتيجه معارف قرآني در آن نفوذ نمي‏كند. انسان بايد با گشودن دل و زدودن «رين» و «چرك» از آن، زمينه نفوذ معنا به جان را فراهم آورد. با فراهم آوردن اين زمينه، تلاوت آيات قرآن لذّت‏ بخش مي‏ شود و فرد با ورود به هر آيه، اگر مشتمل بر خيرات، معرفت، علم و … باشد، مضمون آن را مسئلت مي‏ كند، و اگر به عذاب و… نظر داشته باشد، نجات از آن را مي‏ طلبد.

کتاب نسیم انیشه،آیه الله جوادی آملی، ص28تا30