مدرسه علمیه حضرت قاسم بن الحسن(ع) تهران

چکیده

از آنجا که مالکیت مطلق هستی از آن خداوند است. حقوق خداوند اصل و ریشه‌ی همه حقوق می‌باشد. بنابراین حقوق خداوند اوّلاً و بذات است و حقوق بشر در طول حقوق خداوند لحاظ می‌شود. تحقیق پیشِ رو حقوق خداوند را از دیدگاه علّامه طباطبایی با رویکرد به تفسیر المیزان بررسی می‌کند. تأمّل در آموزه‌های دینی یادآور سعادت و تعالی انسان است. لذا سعادت انسان در گرو اعمال و رفتار آدمی است که ناشی از عملکرد وی می‌باشد. چنانچه انسان رعایت حقوق خداوند را بکند در رشد، تکامل و سعادت خود سرعت می‌بخشد. حال از آنجا که شناخت حقوق مقدمه رعایت حقوق است و سعادت و کمال نتیجه‌ی این رعایت می‌باشد، شناخت حقوق خداوند اهمّیّت پیدا می‌کند و اگر شناخت حقوق خداوند از بیان مفسر تفسیر المیزان در راستای تفسیر آیات قرآن باشد بسیار اهمّیّت ویژه پیدا می‌کند. حقوق خداوند از جمله مفاهیمی است که همواره در ذهن آدمی مطرح بوده و گاهی در پی یافتن مصادیق آن بوده است، امّا به لحاظ غلبه اومانیسم در جهان از حقوق بشر اوّلاً و بذات بحث شده و کتاب‌های متعددی در این زمینه نگاشته شده است ولی در مورد حقوق الهی تنها در کتب اخلاقی بحث می‌شود.

داده‌های اولیه این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه‌ای گردآروی شده و با بهره‌برداری از روش توصیفی ـ تحلیلی تدوین و داده‌پردازی شده است.

حقوق حقیقی و اصلی از آن خداوند می‌باشد و ماسوی او در مرحله بعد ذی‌حق محسوب می‌شوند. علّامه طباطبایی با توجه به آیات قرآن در مراحل مختلف این حق را در عالم تشریع و عالم تکوین به صورت تصریحی و تلویحی در موارد متعدد به خداوند اسناد داده است.

واژگان کلیدی: حقوق خداوندـ علّامه طباطباییـ حقوق تکوینیـ حقوق تشریعی

پژوهشگر : خدیجه حسین آبادی

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.