مدرسه علمیه حضرت قاسم بن الحسن(ع) تهران

چکیده

یکی از مهم­ترین راه­های ارتباطی بین یگانه معبود هستی و انسان، دعا و مناجات است. مناجات یکی از اقسام دعاست. در فرهنگ اصیل و نورانی اسلام، گزاره­های تربیتی فراوانی در قالب دعا و مناجات بیان شده است. یکی از مهم­ترین و ارزشمندترین مناجات­ای رسیده از اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، مناجات نغز و فصیح خمسه عشره است. این نجوا از لسان مبارک حضرت سید الساجدین علیه السلام، صادر شده است و دارای پانزده محور درخور توجه و پر محتوا می­باشد. این مناجات علاوه بر اعتبار در محتوا، از جهت سندی نیز دارای اعتبار و اهمیت می­باشد. از مهم­ترین فرازهای این مناجات نورانی، «مناجات الراجین» است. مسأله «رجا» حالتی است در بنده که وی را نسبت به پروردگار خویش و الطافش امیدوار می­سازد. امید به رحمت الهی از مبانی دینی و قرآنی است که در ضمن بسیاری از آیات قرآن و فرمایشات اهل بیت به آن تأکید شده است. امام سجاد علیه السلام خدای متعال را به عنوان تنها مرجع امیدواری یا «مرتجَی» معرفی می­نماید، که ویژگی­هایی چون: ولایت، احسان­گری، تسلط بر کل خیرات و… را دارد، آن جناب، انحصار درخواست از خداوند متعال، اعتصام به حبل الله، استغفار و…  را از ویژگی­های مرتجین دانسته و مواردی همچون:‌ عطاگری، برآوردن آرزوها، تقرّب و اقبال الهی و… را از مهم­ترین عوامل ایجاد امید در انسان­ها معرفی می­کند. بی­تردید امید بستن به رحمت و لطف الهی می­تواند دارای ثمرات شیرین فراوانی باشد که هم در دنیا و هم در آخرت عائد انسان می­شود از جمله مهم­ترین آثار رجاء: کسب سعادت، آسان شدن سختی­ها و مصائب دنیا و کسب بصیرت می­باشد. مرتجین در متن مناجات از مرجع حقیقی رجا که همان خداوند است درخواست­هایی همچون: قرار گرفتن در ردیف بندگان خاص خدا، منت نهادن خدا بر بنده و قرت العین شدن بنده و… را مسألت می­کنند. در میان مناجات­های خمسه عشره، «مناجات الراجین» دارای بیشترین محتوا از نظر امام سجاد علیه السلام است؛ زیرا وجود امید در انسان یک حالت روانی مثبت در وی به وجود می­آورد و عامل اساسی در حیات و بقای زندگی اوست و همین امر بر اهمیت فراوان «رجا» دلالت می­کند. روش گردآوری داده­های اولیه در این تحقیق کتابخانه­ای و روش داده­پردازی و تدوین، توصیفی ـ تحلیلی است.

واژگان کلیدی: دعا، مناجات الراجین، مناجات خمسه عشره، امام سجاد علیه السلام

پژوهشگر : مریم جعفری

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.

چکیده

از آن­جا که خدای متعال عشق و محبت را به صورت فطری در نهاد آدمی قرار داده است، پسندیده است که انسان آن را در مسیر صحیح و در جهت عشق به خدای سبحان هدایت کند و از آن­جا که ائمه اطهار علیهم السلام بهترین و عاشق­ترین بندگان خدایند، راه و رسم عاشقی را باید از آنان آموخت. ایشان در مناجات با خدا علاوه بر ارتباط با معبود و محبوب هستی، گزاره­های تربیتی فراوانی تعلیم می­دهند. یکی از مهم­ترین و ارزشمندترین مناجات­های رسیده از اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، مناجات خمسه عشره است که از لسان مبارک حضرت سید الساجدین علیه السلام صادر شده است که در آن پانزده مرتبه سیر و سلوک الی الله در قالب پانزده مناجات بیان شده است. این مناجات علاوه بر اعتبار، در محتوا، از جهت سندی نیز دارای اعتبار و اهمیت می­باشد. «مناجات المحبین» یکی از این پانزده مناجات سراسر نور است که مسأله «محبت» در آن به عنوان یکی از مراحل سلوک مطرح می­شود. این مناجات از بهترین نمونه­های عشق ایشان است که امام سجاد علیه السلام در آن به جز مناجات با خدا و ابراز محبت به کمال مطلق، درصـدد تعلیـم و ارشاد شیعیانشـان برای قرار گرفتن در راه بنـدگی و اطاعت عاشقانه معبـود می­باشند. امام المحبّین معتقدند که محبّین حضرت حق که برترین بندگانند، اوصاف و ویژگی­های خاصی دارند که دیگران از آن محروم و بلکه بی­خبرند. آنها فارغ از دنیا و لذایذ زودگذر و همّ و غم آن، تنها با محبوب حقیقی انس گرفته و غم و شادی­شان تنها در انحصار محبوب است. به اعتقاد امام سجاد علیه السلام حبّ الهی آثاری چون ذکر خدا، معرفت خدا، قرب الهی، اطاعت محبانه و رضوان الهی را در پی دارد و او را به سعادت ابدی نایل می­گرداند. مطالعه و تدبر در فرازهای نورانی مناجات المحبین نشان می­دهد که رمز موفقیت انسان، در ایجاد محبت نسبت به حق است. از این رو امام سجاد بخش قابل توجهی از مناجات را به بیان آثار حب اختصاص داده­اند.

روش گردآوری داده­های اولیه در این تحقیق، کتابخانه­ای و روش داده­پردازی،‌ توصیفی ـ تحلیلی است.

واژگان کلیدی: دعا، مناجات المحبین، مناجات خمسه عشره، امام سجاد علیه السلام، حب

پژوهشگر : طاهره نوده فراهانی

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.

چکیده

تنها دلیل محرومیت انسانها از مقامات و ارزش ها فاصله گرفتن از مربیان آسمانی است که اگر در هر عصر گام به گام در پرتو نور ولایت و حرمت ائمه هدی علیهم السلام تربیت می یافتند، بدون تردید به کمالات آراسته بودند. بنابراین صحیفه ی سجادیه که از برکات مهم امام زین العابدین (علیه السلام) است برای تربیت و پرورش انسانها نقش مهم و غیرقابل انکاری دارد. امام سجاد (علیه السلام) درصحیفه در قالب دعا و مناجات آنچه که مورد نیاز بشریت بود را عنوان کردند و در این میان به مسئله شفاعت به عنوان یک نیاز اساسی برای انسان اشاره دارند. شفاعت جایگاه مهمی در عقاید مسلمانان دارد و به عنوان یک روزنه امید برای داشتن جایگاه بالاتر مورد توجه است و آنچه حائز اهمیت است این است که شفاعت این نیست که خداوند خودش بطور مستقیم شفاعت می کند، بلکه منظور این است که ذات باری تعالی با معرفی واسطه هایی شفاعت را قبول می کند. از جمله شفیعان پیامبران،ائمه، مومنین و صلحا هستند که می­توانند گنهکاران را شفاعت کنند . از جمله وسایل شفاعت قرآن، توبه و نماز هستند. اما کسانی هم از شفاعت محروم می مانند مانند افرادی که بغض اهل بیت را دارند و یا مشرکین و کافران و یا کسانی که نماز را سبک می شمارند.حاصل آنکه شفاعت عاملی برای ترغیب انسان ها به مسائل تربیتی و دینی و دوری از گناه است. بطوری که حتی امام سجاد ( علیه السلام) که خود هدایتگر انسان ها می باشند به این مسئله به عنوان روزنه ای برای جلب خوشنودی خدا می نگرند و این عمل ایشان به عنوان هدایتگر انسان ها عاملی است برای ترغیب آدمی بر بهره بردن از شفاعت.

روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای و روش تدوین توصیفی است.

واژگان کلیدی: شفاعت، صحیفه سجادیه، توبه، صلوة

پژوهشگر : عطیه سادات حسینی

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.

چکیده

یکی از مهم­ترین راه­های ارتباط بین خالق هستی و انسان، دعا و مناجات است. مناجات یکی از اقسام دعاست و به حالتی گفته می­شود که انسان با خدای خویش به نجوا می­نشیند. در فرهنگ اصیل اسلامی، گزاره­های تربیتی فراوانی در قالب دعا و مناجات بیان شده است. یکی از ارزشمندترین مناجات­های رسیده از اهل بیت علیهم السلام، مناجات خمس عشره است. این مناجات از زبان مبارک امام سجاد علیه السلام صادر شده است و مشتمل بر پانزده محور در خور توجه و پر محتواست. این مناجات، علاوه بر اعتبار محتوایی دارای اعتبار سندی نیز می­باشد. از مهم­ترین فرازهای این مناجات نورانی، «مناجات العارفین» است. این مناجات، دستورالعمل جامع امام معصوم برای رسیدن به یک عرفان حقیقی و پایدار است. از مهم­ترین فرمایشات امام در این متن، اشاره به مواردی چون: قاصر بودن زبان از ثنای حق، عجز عقل و فروماندن ابصار از شناخت ذات خداست. آن جناب عارفان را با ویژگی­هایی از قبیل: رسوخ شوق ایمان در قلب، محبت الهی و مکاشفه معرفی می­کنند. معرفت خدا، ثمرات شیرینی مثل: گوارایی یاد خدا، سیر فکر و اندیشه به سوی حق و قرب الهی دارد. عارفان از خداوند می­خواهند از آستان حق طردشان نکند و ایشان را در زمره­ی بندگان خاص و مخلص درگاهش قراردهد. نکته مهمی که در این مناجات به چشم می­خورد این است که بندگان هرگز نمی­توانند به شناخت ذات و کنه خدا نایل شوند. اما شناخت صفات حق، ناممکن نیست، گرچه باید توجه داشت معرفت اوصاف خدا از رهگذر شناخت ائمه معصومین به عنوان بندگان برگزیده الهی و واسطه­های فیض، میسر می­گردد. قابل ذکر است که داده­های اولیه این تحقیق به روش کتابخانه­ای گردآوری شده و با بهره جستن از روش توصیفی  تدوین شده است.

واژگان کلیدی: دعا، مناجات العارفین، مناجات خمس عشره، امام سجاد علیه السلام.

پژوهشگر : زینب قالیباف

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.

چکیده

این پایان نامه با عنوان پیوند اعضا بعد از قصاص و حکم آن در فقه اسلامی و حقوق است. از مهمترین آموزه های تربیتی و فقهی قرآن کریم قصاص است. خداوند متعال آیاتی را به این موضوع مهم اختصاص داده است. قصاص یا همان پیگیری نمودن اثر جنایت از گذشته های دور در اعتقادات و آداب و رسوم ملت ها تا کنون وجود داشته است وشرایع آسمانی هم به این موضوع اهمیت ویژه داده اند. بی تردید قصاص ازدیدگاه اسلام فلسفه ویژه ای دارد. تأمین حیات اجتماع با استناد به نص صریح قرآن مهم ترین فلسفه این عمل دینی است.عمل قصاص دارای مراتبی است که بسته به نوع جنایتی که فرد مرتکب می شود، محدوده اش توسط شرع و قانون تعیین می گردد. قصاص میتواند از جزئی ترین اعضای بدن شروع شده و تا مرحله کامل آن یعنی قتل و اعدام جنایتکار صورت گیرد. یکی از مباحث مهم مرتبط با قصاص در حال حاضر، بحث «پیوند عضو» است.که از ارزنده ترین خدمات پزشکی به جامعه بشری محسوب شده و مورد توجه جهانیان قرار گرفته استو در درمان بیماری پیشرفته و لاعلاج به کار می رود. پیوند عضومی تواند حالات گوناگون داشته باشد.یکی از حالات آن پیوند اشیاء مثل دندان مصنوعی، دیگری پیوند بافت های حیوانی مانند خوک به انسان و نوع آخر پیوند اعضای بدن انسان به انسان دیگر است. در تحقیق حاضر مسئله پیوند اعضای بدن انسان به خود اوپس ازانجام عمل قصاص می باشد.که دیدگاه های مختلفی در این زمینه ارائه شده است. برخی معتقد به جواز مطلق و عده ای قائل به تفصیل اند و برخی قائل به منع مطلق اند. هر گروه دلایلی دارند. در تجزیه و تحلیل مسئله پیوند اعضا بعد از قصاص به این نتیجه می رسیم که قول به جواز مطلق صحیح می باشد به دلیل ضعف سند روایت اسحاق بن عمار و دارای حیات بودن عضو جدا شده بعد از پیوند.  مراجعه به قانون مدنی ایران نشان داده که حالات مختلف پیوند عضو پس از قصاص تبیین شده است.

داده های اولیه تحقیق حاضربا روش کتابخانه ای گردآوری شده و مبتنی بر روش توصیفی و تحلیلی تدوین گشته است.

واژگان کلیدی: قصاص،پیوند عضو، فقه امامیه، حقوق مدنی ایران

پژوهشگر : الهه کرمی

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.

چکیده

این پایان نامه با عنوان شادی و آسیب های آن در برخی مصادیق جامعه کنونی ایران است. یکی از آموزه های تربیتی و دینی قرآن کریم شادی است. خداوند متعال آیاتی را به این موضوع مهم اختصاص داده است. شادی همان خوشحالی و خوشدلی است وفرح مطلق شادمانی است. منشأ وخالق حقیقی شادی وغم خداوند متعال می باشد. شادی می تواند حالات گوناگونی داشته باشد. یکی از حالات آن شادی ممدوح است که عوامل پیدایش آن موافق با آموزه های دینی می باشد وحالت دیگر آن شادی مذموم است که عوامل پیدایش آن مخالف با آموزه های دینی است. هر شادی پیامد هایی را در پی دارد که پیامد شادی ممدوح نشاط روحی، سلامتی بدن، رشد علمی و …. و پیامدهای شادی مذموم هلاکت و سقوط، ذلت و رسوایی و …بیان شده است. شادی دارای مصادیق زیادی می باشد که در تحقیق حاضر به بررسی برخی از مصادیق و آسیب های آن در جامعه کنونی ایران پرداخته شده است. از مصادیق بارز شادی در جامعه کنونی شراب، موسیقی وغنا و قرص اکستازی است. که شراب بر اساس آیات و روایات موجود و همچنین آسیب های آن بر فرد و جامعه حرام است.از جمله آسیب های آن فساد عقل، اثر آن بر خون وکلیه، تضعیف حرکات قلب است. حرمت غنا و موسیقی در میان فقهای اسلام اجماعی بوده است. البته در این مسئله اختلاف های جزئی نیز وجود دارد.که برخی از فقهای اهل سنت در صورتی موسیقی و غنا را حرام می دانند که با حرام دیگری همراه، یا مقدمه برای حرام دیگری باشد.همچنین دارای آسیب هایی از جمله: عامل نفاق وفقر، مقدمه قساوت قلب،مقدمه زنا و… می باشد. و استفاده از قرص های اکستازی یا هر ماده مخدر دیگری به دلیل آسیب ها ومضرات آن از جانب فقها حرام اعلام گردیده است. در تجزیه وتحلیل مسئله شادی و آسیبهای آن به این نتیجه می رسیم که عوامل شادی موضوعی قابل توجه ومعرفت آفرین در قرآن است که آگاهی از آن ره توشه ای برای همیشه زندگانی بشرخواهد بود و هر آنچه دین اسلام برای بشر حرام کرده است، قطعاً دارای مضرات فراوانی است.به همین دلیل دوری از آن ها مورد تأکید قرار گرفته است.

داده های اولیه تحقیق حاضربا روش کتابخانه ای گردآوری شده و مبتنی بر روش توصیفی و تحلیلی تدوین گشته است.

واژگان کلیدی: شادی، آسیب،مصادیق،جامعه کنونی

پژوهشگر : سکینه شاهب

جهت مطالعه کامل تحقیق به مؤسسه آموزش عالی حوزوی حضرت قاسم بن الحسن(علیهماالسلام) مراجعه فرمایید.